Column

Staan jouw rolluiken open?

Tijdens mijn werkperiode in Nepal in 2006 ontmoette ik een jongen die me vertelde dat de ‘stan-landen’ zijn meest bijzondere reiservaring waren. Ik keek hem vragend aan. “De stan-landen?” Hij glimlachte en somde ze op: Kazachstan, Oezbekistan, Kirgizië, Afghanistan, Pakistan, Turkmenistan, Tadzjikistan. Bij elk land dat hij noemde groeide mijn nieuwsgierigheid. Juist omdat het (destijds) geen doorsnee bestemmingen waren, trok het me aan. 

In 2011 was het zover. Samen met mijn vriend vertrok ik richting Kazachstan en Kirgizië. We waren voldoende bereisd, op elkaar ingespeeld en klaar voor een avontuur door de uitlopers van het Himalayagebergte. Met een tent, kompas en slaapzak in onze rugzak begonnen we aan ons avontuur. Al begon de reis in Kachstan stroef en met een mooie les.

Een stroef begin

Al bij aankomst in Almaty merkten we hoe ingewikkeld het reizen daar was. Informatie was schaars, reisbureaus bestonden nauwelijks, hotels waren moeilijk te vinden en de taal vormde een grote barrière. Toch gaven we niet op. Na veel moeite lukte het ons een bergroute te plannen. Maar nog geen uur onderweg tijdens onze tocht in de bergen werden we tegengehouden. Een agent eiste op dreigende toon onze paspoorten. Gelukkig waren we voorbereid: paspoorten verstopt, kopieën bij de hand. Toch voelde het grimmig. Net als later, toen drie militairen plots op de trein verschenen en mijn vriend zonder uitleg meenamen. Zelfs de alledaagse dingen — boodschappen doen, treinkaartjes kopen — verliepen stroef. Mensen leken ons te wantrouwen en handelde altijd argwanend. Het dieptepunt kwam toen we bij een kiosk om een cola vroegen. De verkoopster keek ons kil aan en siste: “I don’t serve people from America,” waarna ze het rolluik omlaag trok. We riepen nog dat we uit Nederland kwamen, maar het oordeel was al geveld.
 

Tekst gaat verder onder de foto’s.

Kirgizië

Diezelfde dag besloten we de grens over te steken naar Kirgizië. Daar was alles anders. Lokale families boden in hun ‘home stays’ hun huis aan als verblijf, met buiten-wc’s en simpele wasvoorzieningen. Hun gastvrijheid was hartverwarmend, haalden beschermend plastic van hun meubels, en wilde graag meedenken in onze reis. Vanuit Kirgizië trokken we zes dagen door het Tiensjan-gebergte, sliepen in de kou, plakten onze schoenen met ducttape, en deelden ons eten zuinig in. Geen berghut, geen bewegwijzering, geen gids. Alleen wij, de kaart en het landschap. Maar hoe hoger we kwamen, hoe adembenemender het landschap werd en hoe trotser de witte bergtoppen van China ons tegemoet kwamen.

Tekst gaat verder onder de foto’s

Slapen bij een nomaden familie

Naast het grillige berglandschap kent Kirgizië ook een prachtig gras-berglandschap. Tijdens een andere hiketocht liepen we door een Mongools-achtig schilderij waar je gedesillusioneerd wordt door het glooiende landschap. Een tocht die ik zelf zonder gids nooit had gedurfd, was het niet zo dat mijn vriend een perfecte kaartlezer is. 
 
We klommen over de heuvels waar paarden voor ons uit liepen, waar stieren op de bergtoppen stonden en waar we ons opwarmde in natuurbronnen. Tijdens onze tocht ontmoetten we  een nomadenfamilie die net hun plek midden in het berglandschap aan het inrichten was. Ze boden ons onderdak aan, gaven ons eten, en verzorgde extra dekens tegen de koude nacht. In een immens decor was het de gastvrijheid die beklijfden.
 

Tekst gaat verder onder de foto’s.

Houd je luiken open

Na vijf weken keerde we terug met een hart gevuld met nieuwe ervaringen, avonturen en herinneringen. Hoewel ik al het pracht van Kirgistan nooit zal vergeten, was het vooral Kazachstan die mij tijdens deze reis een belangrijke les leerde. Een les die elk jaar, elke maand, elke dag in Nederland relevant is in het vluchtelingsvraagstuk, maar eigenlijk ook in het algemene dagelijkse leven. 

Sinds deze reis stel ik mezelf regelmatig de vraag: hou ik mijn rolluiken open? Of trek ik ze — soms onbewust — naar beneden? Kazachstan leerde me dat ondanks goede intenties en bereidwilligheid je ook de kans moet krijgen om opgenomen te worden. Dat is best lastig als iemand de rolluiken voor je neus sluit of dicht heeft zitten. Een goede ervaring om bewust mijn eigen rolluiken omhoog te houden voordat een oordeel wordt geveld. Want pas dan kan er pas iets moois ontstaan.  

SHARE & SPREAD WISDOM 

© 2022 - 2023 All rights reserved Wisdom Lab
Su-Anne van Waes